..Devlet tahvili ile Türk vatandaşlığı kazanımı konusuna değinmeden önce, devlet tahvili yoluyla Türkiye vatandaşlığı kazanımının ana ögelerini oluşturan; devlet borçlanma araçları, bakanlık, yatırımcı ve yönetmelik unsurlarının tanımını yapmak gerekmektedir. Buna göre;
- Devlet borçlanma araçları: Devlet iç borçlanma senetleri ve dış finansman sağlamaya yönelik yurt dışı piyasalarda ihraç edilen tahviller ile 4749 sayılı Kanun kapsamında Hazine Müsteşarlığı Varlık Kiralama A.Ş. tarafından yurt içi ve yurt dışı piyasalarda ihraç edilen kira sertifikalarını,
- Bakanlık: T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığını,
- Yatırımcı: Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik çerçevesinde Türk vatandaşlığı kazanma başvurusunda bulunan yabancı kişiyi,
- Yönetmelik: Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliği ifade etmektedir.
Devlet Tahvili ile Türk Vatandaşlığı Kazanımı için Başvuru Şartları
- Devlet tahvili yoluyla Türk vatandaşlığı kazanımı için başvuru yapan yatırımcının, 5411 sayılı Bankacılık Kanununa tabi olarak Türkiye’de faaliyet gösteren bankaların yurtiçi şubelerinde yatırım hesabı açarak Vatandaşlık Yönetmeliği’nin ilgili hükmü uyarınca net 500.000 ABD Doları veya karşılığı döviz ya da Türk Lirası tutarında Devlet borçlanma aracını satın alması gerekmektedir.
- Devlet tahvili ile Türkiye vatandaşlığı kazanımı için başvuran yatırımcının, devlet borçlanma araçlarına yatırım yapmak suretiyle vatandaşlık başvurusu yapılmasını teminen, bankada açılacak devlet borçlanma aracı yatırım hesabının en az 3 yıl süre ile bloke edilmesine ilişkin dilekçeleri imzalayarak bankaya sunması gerekmektedir.
- Yönetmelik uyarınca belirlenen tutara denk gelen ve bankada devlet tahvili ile Türkiye vatandaşlığı kazanımı için başvuran yatırımcının beyanı ile hesapta bloke edilen tutarın, devlet borçlanma aracının satış ve devir gibi işlemlerle yatırımcı iradesi ile azaltılmaması gerekmektedir.
Bununla birlikte, devlet borçlanma araçları üzerinde devlet tahvili yoluyla Türk vatandaşlığı kazanımı başvuru yapan yatırımcının talebi ile tesis edilen blokaj işlemi ihtiyari nitelik taşımakta olup, devlet tahvili ile Türkiye vatandaşlığı kazanımı başvurunda bulunan yatırımcının devlet borçlanma araçları üzerindeki tasarruf hakkını engellememektedir. Bu kapsamda yatırımcının söz konusu blokaj işlemini kendi isteği ile kaldırmak suretiyle devlet borçlanma araçlarını satma, devretme, vatandaşlık sürecini iptal ettirme hakkı bulunmaktadır. Bu çerçevede, devlet tahvili yoluyla Türk vatandaşlığı kazanımı başvurusuna esas gösterilen hesap üzerinde tutarın kullanımını engelleyecek ya da eksilmesini sağlayacak şekilde tesis edilen her türlü yasal kısıtlama da bankalar tarafından ivedilikle Maliye Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’ne iletilecektir.
Devlet Tahvili ile Türk Vatandaşlığı Kazanımı için Gerekli Yatırımın Hesaplanması
Devlet tahvili ile Türkiye vatandaşlığı kazanımı için gerekli yatırım hesaplanırken, devlet borçlanma araçları için öngörülen net 500.000 ABD Doları veya karşılığı döviz ya da Türk Lirası tutarında asgari yatırım şartı, Devlet borçlanma araçlarının yatırımcı hesabında bloke edildiği tarih için geçerli olan (peyderpey bloke ediliyor ise her bir blokaj tarihi için geçerli olan, tek seferde bloke ediliyor ise bu blokaj tarihi için geçerli olan) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından ilan edilen ABD Doları efektif satış kuru ve/veya çapraz döviz kuru kullanılarak hesaplanır. Çapraz döviz kurunun veya TL/ABD Doları kurunun değişmesi neticesinde Devlet borçlanma aracının net değerinin 500.000 ABD Dolarının altına inmesi vatandaşlık başvurusunu ve/veya kazanımını etkilemez. Ayrıca, piyasa koşullarındaki değişim nedeniyle bloke edilen Devlet borçlanma araçlarının değerinde azalma olması durumunda, asgari yatırım şartı kaybedilmiş sayılmaz.
Devlet Tahvili ile Türk Vatandaşlığı Kazanımı Sürecinde Bankaların Görevi
- Devlet tahvili ile Türkiye vatandaşlığı kazanımı sürecinde yönetmelik kapsamında devlet tahvili yoluyla Türk vatandaşlığı kazanımı başvurusunda bulunmak isteyen yatırımcı adına bankada açılacak yatırım hesabının devlet borçlanma aracının tutulması amacıyla en az 3 yıl süre ile bloke edilmesine ilişkin yatırımcı dilekçesinin (beyanın), üst yazı ile birlikte Maliye Bakanlığına iletilmesi gerekmektedir.
- Diğer taraftan, her ne gerekçe ile olursa olsun bloke edilen yatırım hesabının asgari tutarın altına düşmesi durumunda, söz konusu hususun ilgili banka tarafından Maliye Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’ne ivedilikle yazı ile bildirilmesi gerekmektedir.
Devlet Tahvili ile Türk Vatandaşlığı Kazanımı Sürecinde Bakanlıkların Görevi
Devlet tahvili yoluyla Türk vatandaşlığı kazanımı sürecinin yönetilmesinde öne çıkan bakanlık Maliye Bakanlığı olarak karşımıza çıkmaktadır. Devlet tahvili ile Türkiye vatandaşlığı kazanımı için başvuru yapan kişinin Maliye Bakanlığına ileteceği yazı ve eklerin Maliye Bakanlığına iletilmesinden itibaren;
- 5 iş günü içerisinde Yönetmelikte belirtilen şartları taşıyan başvurulara ilişkin Maliye Bakanlığının tespiti Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne ve Göç idaresi Genel Müdürlüğü’ne yazı ile bildirilir ve kişiye bilgi verilmesini teminen söz konusu yazı örneği ilgili bankaya gönderilir.
- Yönetmelikte belirtilen şartları taşıdığı Maliye Bakanlığınca tespit edilen Devlet tahvili yoluyla Türk vatandaşlığı kazanımı için başvuran yatırımcılar için 3 yıllık asgari yatırım süresinin başlangıç tarihi olarak, asgari yatırım tutarı şartının sağlandığı blokaj tarihi esas alınır. Peyderpey bloke edilerek asgari yatırım şartının sağlanması durumunda, en son gerçekleştirilen blokaj tarihi 3 yıllık asgari yatırımın başlangıç tarihi olarak esas alınır.
Devlet Tahvili ile Türk Vatandaşlığı Kazanımı Bakımından Bilinmesi Gereken Diğer Detaylar
- Yönetmelik öncesi ve sonrasında Türkiye’de faaliyet gösteren bir bankada bulunan yatırım hesabındaki. Devlet borçlanma araçlarının Devlet tahvili ile Türkiye vatandaşlığı kazanımı başvurusuna esas olmak üzere kullanımı mümkündür. Ancak başvuru öncesi sürenin vatandaşlık başvurusuna esas kabul edilmesi mümkün değildir.
- Türkiye’de kurulu bir bankanın yurtdışı şube, iştirak ya da temsilciliğinde saklanan Devlet borçlanma araçlarının. Devlet tahvili ile Türkiye vatandaşlığı kazanımı başvurusuna esas kabul edilmesi mümkün değildir. Bununla birlikte, Türkiye’de kurulu bir bankanın yurtdışı şube, iştirak ya da temsilciliğinde veya uluslararası saklamacı. Kuruluşlar nezdinde saklanan Devlet borçlanma araçlarının, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’na tabi olarak Türkiye’de bulunan bankalarda. Devlet tahvili yoluyla Türk vatandaşlığı kazanımı için başvuran kişi adına açılmış hesapta. Takip edilmesi ulusal ve uluslararası düzenlemelere uygun olmak kaydıyla mümkündür.
- Yatırım hesabında bloke edilen Devlet borçlanma araçlarının faiz/kira getirisinden. Devlet tahvili ile Türkiye vatandaşlığı kazanımı için başvuran yatırımcıların serbestçe faydalanması mümkündür.
- Bir başka bankada Devlet tahvili ile Türkiye vatandaşlığı kazanımı sürecine devam edilmek istenmesi durumunda. Bu işlemin 3 yıllık sürenin temin ve devamını aksatmayacak biçimde yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla hesaptaki blokajın kaldırılması durumunda blokajın kaldırıldığına ilişkin bilgi ilgili banka tarafından Maliye Bakanlığı. İçişleri Bakanlığı, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’ne ivedilikle bildirilecek olup. Devlet borçlanma araçlarının aktarıldığı banka da blokaj işlemine ilişkin bilgiyi yatırımcı ile ilgili diğer bilgilerle birlikte ivedilikle Bakanlığımız. İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’ne bildirecektir.
- Devlet tahvili yoluyla Türk vatandaşlığı kazanımı yabancıların en çok tercih ettiği Türk vatandaşlığı kazanma yöntemlerinden biridir.
Devlet Tahvili ile Türk Vatandaşlığı Kazanımı başvurunuzu başlatmak için lütfen bizimle iletişim bilgilerimizden iletişime geçiniz.
Av. Mikail Enes ÇUBAN, LL.M.
