SURİYE VATANDAŞLARINA ÇALIŞMA İZNİ
Bildiğiniz üzere, Suriye’de iç savaşın başlaması ve yaşanan olaylar sebebi ile ülkemiz Suriye’den çok sayıda göç almıştır. Diğer yandan, 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’na göre, Türkiye’de iş hayatında yer almak isteyen yabancıların çalışma izni alması gerekmektedir.
6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunun 23. Maddesinin 5.fıkrasnın b bendine istinaden, çalışma izni bulunmadan bir işverenin yanında çalışan yabancıya 2.400 Türk lirası, bağımsız faaliyet gösteren yabancıya 4.800 Türk lirası, yabancı çalıştıran işverene veya işveren adına yabancı çalıştıran işveren vekiline her bir yabancı için 6.000 Türk lirası tutarında idari para cezası uygulanmaktadır. Söz konusu kanun metninin (8) fıkrasına göre, Türkiye’de kaçak olarak çalıştığı tespit edilen yabancılar sınır dışı edilmek üzere İçişleri Bakanlığına bildirilir.
Ülkemizde Suriye vatandaşlarına geçici koruma sağlanmıştır. Ancak geçici koruma yabancılara kendiliğinden çalışma izni vermemektedir. Geçici Koruma sağlanan yabancı çalışma izni veya çalışma muafiyeti olmadan çalışamamaktadır. Bu bağlamda, geçici koruma sağlanan Suriye vatandaşlarının çalışabilmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından bir takım kolaylıklar getirilmiştir.
Geçici koruma sağlanan yabancı çalışma muafiyeti kapsamında sadece mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde çalışabilir. Onun dışından herhangi bir işyerinde çalışamaz ve çalıştırılamaz.
Geçici koruma kapsamında olan Suriyelilerin aşağıdaki şartları sağlaması durumunda çalışma izni alınabilmektedir:
- Geçici Koruma Belgesinin, yabancı tanıtma belgesinin, Yabancı Kimlik Numarasının olması;
- En az 6 ay geçici koruma kapsamında Türkiye’de ikamet etmesi;
- Geçici Koruma kaydına göre ikamet hakkı verilen ilde çalışmak için başvuru yapılması;
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvuru öncesi ön izin alınması gereken mesleklerde çalışacak olan Suriye vatandaşının ön izin belgesini almış olması;
- Başka bir işverenin yanında çalışmaya izin veren çalışma izninin olmaması, ya da başvuru yapacak olan Suriye vatandaşının sonuçlanmayan bir başvurusunun olmaması;
- İşyerinde çalışacak olan Suriye vatandaşı sayısının, aynı işyerinde çalışan Türk vatandaşı sayısının yüzde onu geçmemesi;
Suriyeli İşçi Çalıştırma İzni Nasıl Alınır?
Suriye uyruklu yabancılar bir işverene bağımlı veya bağımsız şekilde çalışabilirler. Kendisine bağımlı olarak yabancıyı çalıştırmak isteyen işverenin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na çalışma izni başvurusunda bulunması gerekir. Bağımsız çalışacak olan yabancının çalışma izni başvurusu kendi adına yapılır.
Çalışma izni başvurusunda Suriye uyruklu yabancıdan istenecek belgeler aşağıda yer almaktadır:
- Yabancının geçici koruma kapsamında olduğunu belirten geçici olarak verilen koruma kimlik belgesi ve(ya) yabancı tanıtma belgesi;
- Türkiye Cumhuriyeti tarafından verilen yabancı uyruklu kimlik numarası (Türkiye’de 6 aydan fazla ikamet eden yabancı uyruklulara verilen, 99’la başlayan T.C. yabancı kimlik numarası) ;
- Son 6 ay içinde çekilmiş yabancı uyrukluya ait 1 adet vesikalık fotoğraf;
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yazılı Çalışma İzni Başvuru Dilekçesi;
- Taraflarca imzalanmış belirli süreli iş sözleşmesi;
Suriye Vatandaşı Çalışma Şartları
Geçici koruma kapsamında çalışacak olan Suriye Vatandaşlarına istihdam kotası uygulanmaktadır. Ana kural, çalışacak Suriyeli yabancı uyruklu sayısının, söz konusu iş yerinde çalışan Türk uyruklu çalışan sayısının %10’nu geçmemesidir. Ancak, çalışan sayısı 10’dan az olan işyerlerinde, en fazla 1 Suriye uyruklu yabancıya çalışma izni verilmektedir. Diğer taraftan da hiç Türk uyruklu çalışanı bulunmayan yerlere de en fazla geçici koruma kapsamında 1 Suriye vatandaşı çalıştırmaya izin verilebilir.
Geçici koruma sağlanan yabancı çalışma izni her başvuruda en fazla 1 seneliğine verilir.
Suriye Vatandaşı İçin Çalışma Başvurusu
Geçici Koruma Sağlanan Suriye Vatandaşı adına çalışma izni başvurusu, korumanın yabancıya verilmesinden ve bu amaçla ikametinden 6 ay sonra Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yapılmaktadır. Şahsın bir işverene bağımlı çalışacağı durumlarda başvurusu işveren tarafından yapılmaktadır. Bağımsız çalışma iznine başvuru yapacak olan geçici koruma kapsamındaki yabancı şahıs kendi adına başvuruda bulunabilir.
